Πάσχα στο χωριό
Ίσως έχω ξαναγράψει για το Πάσχα αλλά θέλω να γράψω και τώρα για τις μέρες του Πάσχα και τις προετοιμασίες που γίνονταν στο χωριό μου μέχρι και το 1974.
Εγώ θα γράψω ότι θυμάμαι και αν κάποιος χωριανός θυμάται ή θεωρεί ότι έγραψα λάθος ας με διορθώσει ή ας προσθέσει κάτι που θυμάται ή άκουσε από τους παλιούς του χωριού.
Καταρχήν είναι το καθάρισμα και το άσπρισμα των σπιτιών (το ασβέστωμα) Καλά μη νομίζετε πως έκανα και πολλές δουλειές ,καλύτερα ήταν οι βόλτες.
Σειρά δε θυμάμαι ,δηλαδή δε θυμάμαι ακριβώς ποια μέρα φτιάχναμε τις φλαούνες, όμως θυμάμαι όλη αυτή τη φασαρία και μου άρεσε, μύριζε Πάσχα,σε όλα τα σπίτια οι γυναίκες φτιάχναμε φλαούνες και τις έψηναν στους φούρνους με τα ξύλα .Τα σπίτια δεν είχαν όλα φούρνους στις αυλές τους,αλλά σε κάθε γειτονιά σχεδόν όλο και κάποιος είχε φούρνο,έτσι όλοι με τη σειρά αφού πρώτα είχαν συνεννοηθεί με τον ιδιοκτήτη του φούρνου ψήνανε.
Οι φλαούνες δεν ήταν το μόνο που φτιάχναμε ,αλλά φτιάχναμε και ψωμιά, παξιμάδια κουλούρες που στη μέση βάζαμε ένα αυγό κόκκινο,(εμένα μου άρεσαν τα παξιμάδια που ήταν γλυκά)και περιττό να σας πω ότι οι φλαούνες της μάνας μου ήταν οι πιο καλές.Όποιος έχει αντίρρηση να πάει να φάει από της δικιάς του μάνας,εγώ από τη δικιά μου δεν πρόκειται να ξαναφάω.
Τη Μεγάλη Πέμπτη βάφαμε τα αυγά ,όλα κόκκινα, τότε μόνο κόκκινα βάφαμε ,(μετά έγιναν μόδα και τα άλλα χρώματα)(τώρα η κόκκινη Πέμπτη έγινε πολύχρωμη).Ναι αλλά δε βάφαμε μόνο αυγά της κότας ,πηγαίναμε και αγοράζαμε και αυγά γαλοπούλας και φαραώνας(φραγκόκοτα) (για τους καλαμαράες η εξήγηση),
γιατί τα αυγά αυτά έχουν πιο σκληρό τσόφλι και θέλαμε κατά το τσούγκρισμα να σπάμε τα αυγά των άλλων ,λίγο πολύ όλοι αυτό κάναμε.
Η λαμπρατζιά (όχι αυτή της Βίσση),αλλά αυτή που ανάβουμε με ξύλα για να κάψουμε τον Ιούδα ,αυτή βασικά ήταν δουλειά των αγοριών μάζευαν από μέρες ξύλα και τα στοίβαζαν σε ένα οικόπεδο απέναντι από την εκκλησία(τώρα που το σκέφτομαι δεν άκουσα ποτέ να διαμαρτυρηθεί η γυναίκα που το σπίτι της ήταν δίπλα από τη φωτιά που φαντάζομαι θα γέμιζε καπνιά)
Το στόλισμα της εκκλησίας για τον επιτάφιο γινόταν από τις νέες του χωριού ,περνούσαμε από όλα τα σπίτια που είχαν κήπους,(όλα σχεδόν τα σπίτια είχαν λουλούδια στην αυλή τους ) και μας έκοβαν για το στόλισμα του επιτάφιου ,ε όποιος είχε πολλά και τσιγκουνευόταν ξαναπηγαίναμε μόνοι μας .
Μοσχομύριζε η εκκλησία από τα τριαντάφυλλα και τα άλλα λουλούδια ,ήταν στολισμένος ο επιτάφιος με αγάπη και όχι για να γίνει καλύτερος από κάποιον άλλο (εξάλλου δεν είχαμε δει και άλλον) όπως γίνετε τώρα που ούτε μυρίζουν τα λουλούδια ούτε και είναι με την ίδια αγάπη που τον φτιάχναμε εμείς.
Τώρα τους φτιάχνουν τυποποιημένους.
Και το άλλο ήταν το πάννισμα(δηλαδή φίλοι ελλαδίτες το να φορέσουμε κάτι καινούριο για να πάμε στην εκκλησία το Πάσχα έτσι το λέμε πάννισα))
Λαμπάδες όπως έχουμε σήμερα πολλά χρώματα τότε δεν υπήρχαν, απλά αγοράζαμε ένα κερί λίγο πιο χοντρό από το κανονικό ,αργότερα είχαν φέρει και λευκές λαμπάδες.
Έγραψα πιστεύω τα βασικά σχετικά με τις προετοιμασίες του Πάσχα,το θρησκευτικό μέρος ας το βρει ο καθένας μέσα του.
ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ !! Και του χρόνου το Πάσχα να το κάνετε στο χωριό σας που τώρα είναι κατεχόμενο.
Το χωριό μας από ψηλά.
Και η εκκλησία μας
Ίσως έχω ξαναγράψει για το Πάσχα αλλά θέλω να γράψω και τώρα για τις μέρες του Πάσχα και τις προετοιμασίες που γίνονταν στο χωριό μου μέχρι και το 1974.
Εγώ θα γράψω ότι θυμάμαι και αν κάποιος χωριανός θυμάται ή θεωρεί ότι έγραψα λάθος ας με διορθώσει ή ας προσθέσει κάτι που θυμάται ή άκουσε από τους παλιούς του χωριού.
Καταρχήν είναι το καθάρισμα και το άσπρισμα των σπιτιών (το ασβέστωμα) Καλά μη νομίζετε πως έκανα και πολλές δουλειές ,καλύτερα ήταν οι βόλτες.
Σειρά δε θυμάμαι ,δηλαδή δε θυμάμαι ακριβώς ποια μέρα φτιάχναμε τις φλαούνες, όμως θυμάμαι όλη αυτή τη φασαρία και μου άρεσε, μύριζε Πάσχα,σε όλα τα σπίτια οι γυναίκες φτιάχναμε φλαούνες και τις έψηναν στους φούρνους με τα ξύλα .Τα σπίτια δεν είχαν όλα φούρνους στις αυλές τους,αλλά σε κάθε γειτονιά σχεδόν όλο και κάποιος είχε φούρνο,έτσι όλοι με τη σειρά αφού πρώτα είχαν συνεννοηθεί με τον ιδιοκτήτη του φούρνου ψήνανε.
Οι φλαούνες δεν ήταν το μόνο που φτιάχναμε ,αλλά φτιάχναμε και ψωμιά, παξιμάδια κουλούρες που στη μέση βάζαμε ένα αυγό κόκκινο,(εμένα μου άρεσαν τα παξιμάδια που ήταν γλυκά)και περιττό να σας πω ότι οι φλαούνες της μάνας μου ήταν οι πιο καλές.Όποιος έχει αντίρρηση να πάει να φάει από της δικιάς του μάνας,εγώ από τη δικιά μου δεν πρόκειται να ξαναφάω.
Τη Μεγάλη Πέμπτη βάφαμε τα αυγά ,όλα κόκκινα, τότε μόνο κόκκινα βάφαμε ,(μετά έγιναν μόδα και τα άλλα χρώματα)(τώρα η κόκκινη Πέμπτη έγινε πολύχρωμη).Ναι αλλά δε βάφαμε μόνο αυγά της κότας ,πηγαίναμε και αγοράζαμε και αυγά γαλοπούλας και φαραώνας(φραγκόκοτα) (για τους καλαμαράες η εξήγηση),
γιατί τα αυγά αυτά έχουν πιο σκληρό τσόφλι και θέλαμε κατά το τσούγκρισμα να σπάμε τα αυγά των άλλων ,λίγο πολύ όλοι αυτό κάναμε.
Η λαμπρατζιά (όχι αυτή της Βίσση),αλλά αυτή που ανάβουμε με ξύλα για να κάψουμε τον Ιούδα ,αυτή βασικά ήταν δουλειά των αγοριών μάζευαν από μέρες ξύλα και τα στοίβαζαν σε ένα οικόπεδο απέναντι από την εκκλησία(τώρα που το σκέφτομαι δεν άκουσα ποτέ να διαμαρτυρηθεί η γυναίκα που το σπίτι της ήταν δίπλα από τη φωτιά που φαντάζομαι θα γέμιζε καπνιά)
Το στόλισμα της εκκλησίας για τον επιτάφιο γινόταν από τις νέες του χωριού ,περνούσαμε από όλα τα σπίτια που είχαν κήπους,(όλα σχεδόν τα σπίτια είχαν λουλούδια στην αυλή τους ) και μας έκοβαν για το στόλισμα του επιτάφιου ,ε όποιος είχε πολλά και τσιγκουνευόταν ξαναπηγαίναμε μόνοι μας .
Μοσχομύριζε η εκκλησία από τα τριαντάφυλλα και τα άλλα λουλούδια ,ήταν στολισμένος ο επιτάφιος με αγάπη και όχι για να γίνει καλύτερος από κάποιον άλλο (εξάλλου δεν είχαμε δει και άλλον) όπως γίνετε τώρα που ούτε μυρίζουν τα λουλούδια ούτε και είναι με την ίδια αγάπη που τον φτιάχναμε εμείς.
Τώρα τους φτιάχνουν τυποποιημένους.
Και το άλλο ήταν το πάννισμα(δηλαδή φίλοι ελλαδίτες το να φορέσουμε κάτι καινούριο για να πάμε στην εκκλησία το Πάσχα έτσι το λέμε πάννισα))
Λαμπάδες όπως έχουμε σήμερα πολλά χρώματα τότε δεν υπήρχαν, απλά αγοράζαμε ένα κερί λίγο πιο χοντρό από το κανονικό ,αργότερα είχαν φέρει και λευκές λαμπάδες.
Έγραψα πιστεύω τα βασικά σχετικά με τις προετοιμασίες του Πάσχα,το θρησκευτικό μέρος ας το βρει ο καθένας μέσα του.
ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ !! Και του χρόνου το Πάσχα να το κάνετε στο χωριό σας που τώρα είναι κατεχόμενο.
Το χωριό μας από ψηλά.
Και η εκκλησία μας
28 σχόλια:
Εκανα Ανασταση εκει κοντα στη Ληδρας,δε θυμάμαι πώς λεγανε την εκκλησία,μου εκανε εντυπωση η θρησκευτική ευκάβεια εν ωρα Ανάστασης,οι μόνοι σαματατζήδες ήμασταν εμεις οι Ελλαδίτες:)
Φλαούνες,χαλούμιν,λοτζια,σεφταλιές,
σουτζούκο,κουμανταρία,τζιβανια,βάλε πράμα,κόρη:))
Θα ξαναπάω,μωρέ,δεν μπορει...
Καλο Πάσχα....
Συγκινητικές αναμνήσεις...
σταλαματιά μου ωραία είναι να τα θυμόμαστε όλα αυτά γιατί τώρα όπως πολύ σωστά λες όλα έχουν τυποποιηθεί κι εμπορευματοποιηθεί προσθέτω εγώ κι έχασαν τη γεύση, την ευωδιά και την ουσία τους.
ένα ευωδιαστό επιτάφιο να πετύχω και τι δε δίνω!
φιλάκια κι όμορφο Πάσχα και Καλή Ανάσταση!!
Πασχαλινές δέξου ευχές, απο τη καρδια βγαλμένες, ολες οι μέρες της ζωής σου να΄ναι αναστημένες!
ΚΑΛH ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ.
δεν είναι σκεφτεί το πάννισμα σαν έθιμο. χμμ
ωστέ έχει και πιο σκληρά αυγά, δεν τοξερα χμμ
μου τη δίνουν αυτοι οι τυποποιημένοι επιτάφιοι που δε μυρίζουν καθόλου και τους κάμνει κάποιος επαγγελματίας
Καλό πάσχα, Σταλαματιά μου...
γλυκιες αναμνησεις που δεν θα φυγουν απο την καρδια σου...
καλη Μεγαλοβδομαδα και
καλη Ανασταση να φτασουμε σταλαματια μου
Vad μου
Η εκκλησία που λες μάλλον η Φανερωμένη θα ήταν,να ξαναπάς αφού σου άρεσε .Καλή Ανάσταση νάχεις και να περάσεις όμορφα.
Φοίβο μου
ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ και να περάσετε όμορφα ,με ρέγουλο τις φλαούνες :)
Νταίζη μου
Πέρσι ήμουν Κύπρο το Πάσχα μετά από 34 χρόνια, εντωμεταξύ με πιάσανε η αδελφή μου και μια φίλη της και πήγαμε σε 3-4 εκκλησίες να δούμε τους επιτάφιους(τι μόδα είναι αυτή δε ξέρω)κανένας δε μου μύρισε .
Καλό Πάσχα και να είσαι καλά.
Σκρουτζάκο μου
Καλή Ανάσταση αγόρι μου να είσαι καλά.
Ρίτσα μου
Ψάξε το θέμα ,ρούχα καινούρια και παπούτσια και τσάντα ασορτί και αυγά σφικτά μη σε πιάσουν κορόιδο
Καλή Ανάσταση νάχεις και πρόσεχε από τις λαμπρατζιές.
Λεμέσια μου
Καλή Ανάσταση νάχεις και να περάσεις πολύ όμορφα.Φιλούθκια.
Νηφάλια Μέθη μου
Καλό Πάσχα και να περάσεις όμορφα όλες αυτές τις άγιες μέρες.
Τι όμορφες εικόνες... Μου ζωντάνεψες αναμνήσεις των παιδικών μου χρόνων, στο δικό μου χωριό... Να είσαι καλά Σταλαματιά μου και να περάσεις όμορφα και γαλήνια, όπου κι αν βρίσκεσαι! Καλό Πάσχα!
Καλώς σε βρήκα και ευχαριστώ για την επίσκεψή σου στο σπιτάκι μου!!!
ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ!!!!
Καλό Πάσχα με υγεία και αγάπη σε σένα και την οικογένειά σου , πολλούς σαμιώτικους χαιρετισμούς
Μαρία μου
Καλή Ανάσταση και καλά να περάσετε!
Χρυσάνθη μου
Καωσόρισες στη γειτονιά μου
Καλή Ανάσταση να περνάτε όμορφα
Αθηνά μου
Κλό Πάσχα να έχετεκαι να περάσετε πολύ όμορφα.
Υ.Γ.
Επίσης ξέρω ότι έχω καιρό να γράψω για τα κοχύλια!:)
περασα να αφησω ευχες για τη γιορτη σου.
Χρονια πολλα, πολλές χαρές,
καημό να μη γνωρίσεις
κι ότι στ' αλήθεια επιθυμείς,
γρήγορα ν' αποκτήσεις!!!!!!!!!!!
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ.
Καλή Αναστάση σ’ ΟΛΟΥΣ – πρώτα και κύρια στην ψυχή και στο κορμί!!!
*********************
Stala(g)matia,
Καλά να περάσετε! Τζι’ όπως λαλούμεν τζιαι στην Κύπρο τζιαιρός να ... πασκάσουμε [μετά τες νηστείες]!!!
Παρεμπιπτόντως, γιορτάζεις κιόλας; Τι λαλεί ο JK O SΚΡΟΥΤΖΑΚΟS.
Ωραία τα έγραψες Σταλαματιά μου. Γύρισα κι εγώ χτες επιτάφιους... πράγματι ΔΕΝ μυρίζουν... τι κρίμα.
Λαμπρατζιά (όχι αυτή της Βίσση)!! Κορυφαίο :))
Καλή Ανάσταση σε σένα και την οικογένειά σου... ουσιαστική, στη ψυχή και στην καρδιά. Και εύχομαι να ξαναγιορτάσετε στο χωριό σου το Πάσχα, όπως το ονειρεύεσαι τόσα χρόνια καλή μου :)
Όμορφες αναμνήσεις από τα χρόνια της αθωότητας...
Χρόνια σου Πολλά,Σταλαματιά μου!
Και του χρόνου να γιορτάσεις και πάλι στην Κύπρο το Πάσχα...
Σκουρτζάκο μου
Χριστός Ανέστη .Ευχαριστώ για τις ευχές ,αν και δε γιορτάζω τώρα.
Ανεφ μου
Εξεπασκάσαμε τωρά απ'όλα!
Εν γιορτάζω τωρά.
Ρούθι μου
Εδωκες τους γυρούς σου α;
Και του χρόνου!
Εύα μου
Χριστός Ανέστη
Μακάρι του χρόνου οι πρόσφυγες να έχουμε τη χαρά να γιορτάσουμε στους τόπους μας.
Δημοσίευση σχολίου